MỘT NGÀN ĐỒNG KHÔNG LÀ MẤY

Thầy Sáu Ngọ, tay thổ chứa cờ bạc ở Sài Gòn Chợ Lớn mấy năm nay mà [...................](*) cút bắt chơi trót năm trời.

Như thế là Sáu Ngọ đã thành ra tên tù tại đào rồi. Tòa sức nã hầu cho đáo án.

Phải như tay nào tầm thường thì có đáo án hay không đáo án cũng kệ cóc, có nã được thì cầm tù chơi, không thì thôi, tòa cũng chẳng để ý cho lắm làm chi. Cái nầy, Sáu Ngọ, Tòa coi như là tay trọng yếu lắm, cừ khôi lắm, bởi vậy mới huyền thưởng một ngàn đồng bạc cho ai bắt được va.

Độc giả có nhớ hồi nhà nước sức nã người lãnh tụ Việt Nam Quốc dân đảng là Nguyễn Thái Học chăng? Bấy giờ có huyền thưởng hễ ai bắt đặng họ Nguyễn nầy thì lãnh bốn ngàn đồng.

Vậy thì cái giá Sáu Ngọ chẳng đã khá lắm sao? Bằng một góc tư của tay thủ lãnh Việt Nam Quốc dân đảng rồi còn gì nữa?

Nay Sáu Ngọ biết thân, đem mình về thọ tội với nhà nước, bị nhốt vào khám lớn rồi, ở ngoài nầy có mấy tờ báo vùng la lên rằng "may rồi đây Sáu Ngọ được ân xá không chừng", thế là nghĩa làm sao?

Dầu có "may" chăng nữa, dầu có "không chừng" chăng nữa, là việc gì kia, chớ cái người đã đem một ngàn bạc ra mà mua thì làm sao mong được sự ân xá mà hòng nói "may" với "không chừng"?

Ai chớ thầy Sáu mà được ân xá thì một ngàn đồng bạc nhà nước bỏ ra để huyền thưởng chẳng là vô vị lắm?

Việc ấy là việc chưa tới, một ngàn đồng bạc hữu vị hay vô vị mình đã biết được đâu. Nhưng cứ như việc đã xảy ra rồi thì một ngàn đồng bạc nầy cũng có lẽ là vô vị mà.

Đã mấy tháng nay, Sáu Ngọ trốn mà vẫn không ai bắt đặng va hết. Cho đến khi nhà nước huyền thưởng rồi mà cũng chẳng một người nào bắt được tay day được cánh hay là biết tin va ở đây mà báo cho cò bót và lính kín hay.

(Bị kiểm duyệt bỏ)

Như vậy đáng lẽ một ngàn đồng bạc của nhà nước huyền thưởng kia, không si sứt đồng nào hết mới phải. Bởi vì huyền thưởng là huyền thưởng cho ai bắt đặng kia, bây giờ không ai bắt đặng mà tự nhiên Sáu Ngọ về thì nhà nước việc gì mất bạc?

Còn nếu nói nhà nước đã hứa lỡ rồi, phải nhìn lời, thì một ngàn đồng ấy thưởng cho Sáu Ngọ, có lẽ dễ nghe hơn. Bởi vì chính mình va nộp mình cho nhà nước tức cũng như là va bắt lấy va vậy. Cầm tù Sáu Ngọ là tay chứa cờ bạc thì cứ việc cầm tù; còn Sáu Ngọ là người bắt tù trốn thì cứ việc thưởng.

Ấy thế mà một ngàn đồng bạc nọ hiện nay đã không ở yên trong tủ sắt của nhà nước. Một ngàn đồng bạc ấy hôm nay người ta đem chia cho các viên chức mật thám, nói là để đền công họ lặn lội đi tìm Sáu Ngọ bấy lâu nay...

Nói thì nói mà nghe, chớ tôi tưởng người ta làm vậy cũng chẳng hại chi. Bởi vì số một ngàn đồng bạc không bao nhiêu, nó chỉ có một muôn quan tiền Tây mà thôi, thì người ta có chia tay với nhau cũng chẳng hại gì.

(Bị kiểm duyệt bỏ)

THÔNG REO

Trung lập, Sài Gòn, s. 6629 (4. 1. 1932)