NHỦ VỚI ÔNG PHAN KHÔI ĐỪNG THẤT VỌNG NỮA

Yênbáy ngày 6 Avril 1932

Kính ông Chủ bút Đông tây,

Tôi đã có cái hân hạnh để cho ông Phan Khôi phải thất vọng, mà sự thất vọng phải kể lể đến ba cột báo, nhẽ nào tôi lại dám tiếc vài phút đồng hồ đáp lại.

Vậy xin nói ông Khôi hiểu: tôi dùng chữ polémique, ông cho là dùng sai, tôi vẫn quyết rằng chẳng sai chút nào!

Polémique (do chữ Hy Lạp polémikos: có tính cách không hòa bình) chữ ấy dùng để trỏ "cuộc cãi lẽ trên mặt giấy" (discussion par écrit). Đó là nghĩa rất rõ.

Nay ông Tản Đà bẻ ông Khôi; báo Đông tây có vì ông Khôi cãi lẽ đó không? Tự ông Khôi có bảo ông Tản Đà "bướng gàn, hủ", đó không?

Báo Đông tây tự biết; ông Khôi tự biết.

Huống chi tôi vì chút tình từ xưa với Đông tây, trước khi đem việc ấy vào Trung Bắc đã từng có cái hân hạnh trao đổi ý kiến với quý Chủ bút, thì vì thế càng thấy rõ được rằng: hình như quý Chủ bút đã lấy cái việc "Phan Khôi bị án, làm việc Đông tây bị án". ⁽¹⁾   

Vậy ông Phan Khôi tuy chẳng đáp lại ông Tản Đà nhiều lời, nhưng đã có cái lối đáp lại riêng của ông, là lối thỉnh thoảng "nói móc", khi thì nhân hát cải lương cũng chạm một tí đến ông Hiếu, khi thì nhân "thơ mới" cũng chạm ông Hiếu một tí. Còn ông để đã có các trợ bút Đông tây thay mặt mà cãi. ⁽²⁾     

Nhưng dẫu sao cũng đủ là có "cãi lẽ trên mặt giấy" cãi lẽ trên báo Đông tây. Tôi bảo là polémique.

Còn mọi điều khác về riêng tôi, ông Khôi có lời hẹn sẽ vì tôi còn thất vọng trong một (hoặc vài ba) bài sau nữa; tôi rất vui lòng chờ cho ông Khôi được nói hết tôi nghe đã.

NGUYỄN TIẾN LÃNG

Đông tây, Hà Nội, s. 162 (13. 4. 1932)

---------------------

(1) Cái này, chúng tôi không hiểu. Những lời công kích ông Phan Khôi không phải vì những bài ông Phan viết ở Đông tây mà ra. Vậy ông Lãng muốn nói lôi thôi gì? – ĐT. (nguyên chú của tòa soạn Đông Tây)

(2)  Nếu chúng tôi không nhầm thì ông Lãng cho là ông Phan Khôi nhường chỗ cho trợ bút Đông tây trả lời hộ ông Khôi. Lời nói gian vu, vô lý. Chúng tôi không muốn ông Lãng cho nghe những lối nói vẩn vơ mờ tối. − Đ.T. (nguyên chú của tòa soạn Đông Tây)