PHỤ LỤC 1

TỒN NGHI

 

CÁC BÀI CÓ THỂ THUỘC NGÒI BÚT PHAN KHÔI

-----------------------

 

                TIỂU DẪN. – Trên báo Tràng an có một loạt bài báo mà người sưu tầm ngờ rằng có thể là do Phan Khôi viết, do sự liên quan về đề tài các chùm bài, hoặc do bút danh ký dưới bài báo. Chẳng hạn, đề tài về vụ kiện đất đai ở Phú Yên, 3 kỳ đầu bài đăng ký tên Phan Khôi, tiếp đó, khoảng 4 kỳ sau là tư liệu diễn giải hồ sơ vụ án, lại ký tên tắt M.G. Vậy đây là bút danh khác của chính Phan Khôi hay là của một tác giả khác? Tương tự, ở các vụ việc mà Tràng an theo đuổi như vụ kiện vợ chồng Tham Ân, vụ ông cử Hồ Phi Thống bị viên tri huyện Quỳnh Lưu hành hung, v.v…, bên cạnh những bài ký rõ tên Phan Khôi còn có loạt những bài viết cùng mạch văn nhưng ký tên khác, liệu đó có phải là thuộc ngòi bút Phan Khôi? Đương nhiên không thể trả lời chính xác được, nên đành sắp xếp các bài liên quan vào mục tồn nghi này.

                Sự hồ nghi không chỉ gắn với đề tài các loạt bài, mà còn gắn với các bút danh ký dưới các bài đó. M.G. hay T.N. hay V.T. liệu có phải là các bút danh Phan Khôi nhất thời đã dùng? Đây cũng là câu hỏi khó có lời đáp xác thực.

Trong loạt bài này mà khi tìm được lần đầu, tôi đã liệt vào loại bài tồn nghi, khi đọc lại những lần sau, tôi ngờ rằng khả năng thuộc về ngòi bút Phan Khôi là tương đối ít tuy dấu ấn sự biên tập, sửa chữa của chủ bút Phan Khôi trên các bài vở này lại khá rõ. Các bài ký M.G. hay T.N. có thể thuộc ngòi bút Phan Khôi, còn các bài ký V.T. thì có vẻ là của một tác giả khác; dẫu vậy, sự ngờ vực về “tác quyền” ít nhiều của Phan Khôi ở loạt bài này vẫn chưa thể bị rút bỏ. Vì thế, rốt cục tôi vẫn giữ nguyên danh mục loạt bài tồn nghi này.  

N. B. S.