VIỆT-HOA THƯƠNG ƯỚC ĐÃ BẮT ĐẦU THI HÀNH

NHIỀU THỨ HÀNG TÀU ĐÃ ĐÁNH THEO THUẾ MỚI

            Việt-Hoa thương ước đã do hai chánh phủ Pháp và Trung Hoa ký kết và công bố ngày 21 Juillet trước đây, theo như Tràng an có nói. Từ đó các sở Thương chánh ở các cửa biển nước ta đã lo sửa sang lại các điều lệ đánh thuế hàng Tàu, và trong ngày 8 Août đã yết thị giá thuế mới cho các nhà buôn biết mà tuân theo. Thế là từ nay giở đi các thứ hàng Tàu nhập cảng nước ta có phần nhẹ thuế hơn trước, tưởng cũng có đỡ cho người mình trong khi còn cực chẳng đã mà phải dùng ngoại hóa vậy.

            Tuy vậy, những hàng hóa muốn đánh theo thuế mới còn bắt buộc phải theo những điều kiện này.

            Những hóa vật từ Quảng Châu, Sơn Đầu cùng các phụ đầu Trung Quốc chở thẳng qua Việt Nam, hễ ở đâu có được quan Lãnh sự Pháp ở đó cấp giấy chứng nhận cho thì đều được nạp theo thuế mới, hưởng sự lợi ích của Việt-Hoa thương ước. Nhưng những hóa vật từ Hồng Kông chở sang thì phải có giấy chứng của sở Thương chánh Trung Hoa cùng của quan Lãnh sự Pháp chứng nhận là hàng Tàu thật thì mới được nạp theo giá thuế mới. Nhược bằng không có hai thứ giấy chứng nhận ấy thì tuy là hàng Tàu thật đi nữa thì cũng phải nạp theo thuế cũ mà thôi.

            Bởi vậy gần đây các nhà buôn ở Hồng Kông muốn buôn hàng sang ta phải về tận trong nội địa Tàu mà mua để tiện sự xin giấy chứng của Lãnh sự Pháp chớ không mua lất vất ở Hồng Kông như trước.

            Người ta thấy ra các thứ hàng Tàu theo thương ước mới giảm nhẹ thuế đi chừng được hơn 40 thứ, mà trong đó kể có chừng 10 thứ là trọng yếu hơn. Như bún tàu (miến), bột lọc, theo thuế cũ mỗi trăm ki-lô 90 quan tiền Tây, thì theo thuế mới, giảm xuống còn 40 quan. Hương thắp, theo thuế cũ 120 quan, thuế mới xuống 80 quan. Chè tàu, theo thuế cũ 1.600 quan, thuế mới 775 quan. Chè tàu hạng xấu (chè cộng) theo thuế cũ 920 quan, thuế mới xuống 438 quan. Các thứ giấy màu hạng tốt (tương vàng) theo thuế cũ 1.200 quan, thuế mới xuống 600 quan; hạng xấu 600 quan, xuống 300 quan. Giấy quyến theo thuế cũ 400 quan, thuế mới xuống 200 quan. Giấy súc (thảo chỉ) theo thuế cũ 200 quan, thuế mới xuống 130 quan.

            Ngoài ra các thứ trái như hồng tàu, nho, lê, v.v… cùng các hải vị như bào ngư, vây cá, v.v… thì chưa rõ có thay đổi gì không; đến như các thứ thuốc hút và các thứ rượu thì giá thuế vẫn y cũ.

            Theo báo Tàu nói, trước kia ở Hồng Kông có đến những ba chục nhà buôn hàng Tàu bán sang xứ ta, hiện bây giờ thì chỉ còn có bốn năm nhà mà thôi. Vì từ lúc ước cũ mãn hạn mà chưa có ước mới, trong khoảng thời gian ấy thuế nhập cảng hàng Tàu ở xứ ta nặng quá, họ buôn không có lời nên dần dần nghỉ hết. Bây giờ có ước mới rồi, giá thuế nhập cảng được nhẹ, có lẽ việc buôn bán của người Tàu ở xứ ta sẽ khôi phục lại như trước.

            Đại để như một món chè tàu, hồi trước toàn do người Tàu đem bán cho xứ ta, họ choán được mối lợi rất lớn. Thế mà từ năm bảy năm nay cái thị trường chè tàu ở đây bỗng lọt cả vào tay người Nhật Bản. Người Nhật họ trồng chè ở Đài Loan, bắt chước theo cách Tàu mà chế tạo rồi đem bán sang ta. Tuy ở đây ta thấy vẫn người Khách bán chè tàu, vậy mà, theo báo Tàu nói, những chè đó chẳng qua mua lại của người Nhật mà bán. Vì sự người Nhật buôn bán ở Đông Pháp có thương ước bảo hộ, cũng thì chè mà bấy lâu do người Nhật nhập khẩu thì thuế nhẹ hơn người Tàu, cho nên người Tàu không tranh lại được với người Nhật vậy. Bây giờ theo ước mới, chè tàu do người Tàu nhập cảng được giảm thuế nhẹ già nửa, nên họ đương mong khôi phục lại cái quyền lợi trên thương trường của họ hồi xưa.

 V.T.

Nguồn:

Tràng An, Huế, s. 53 (30 Août 1935), tr. 1.