PHỤ LỤC 1

TỒN NGHI

CÁC TÁC PHẨM CÓ THỂ LÀ CỦA PHAN KHÔI

MỘT CUỘC DIỄN THUYẾT VỀ ANDRÉ GIDE

            Tối thứ hai vừa rồi, 11 Janvier, tại Viện Dân biểu Huế lại có diễn thuyết. Tuy mưa lạnh thế, mà người đến nghe khá đông. Ấy là tại cái đầu đề: “André Gide”. Nhưng người ta đã thất vọng hoặc hơi hơi thất vọng. Là vì diễn giả, bác sĩ Tribouillet, hôm ấy nói đã khẽ lại vừa nhanh, nên ngồi xa, không tài nào nhận rõ hết được. Không hnwxng thế, bài viết quá dài: nó đã giữ cử tọa ngót hơn hai giờ đồng hồ mới chịu buông. Dù sao vẫn là một cuộc nói chuyện có giá trị.  Ông Tribouillet đã suy cứu về André Gide với óc một ông bác sĩ. Cái tâm hồn ngóc ngách, sâu sắc của Gide, ông đã dùng những tư tưởng thâm thúy cao siêu, lấy ra tự trong những tác phẩm của nhà đại văn hào mà giải phẫu một cách say sưa, tinh tường. Có lẽ quá tinh tường, cái sai lầm của ông là ở đó: bác sĩ đã quên rằng làm sách và diễn thuyết là hai việc khác nhau.

Buổi nói chuyện hôm ấy do quan Thượng Giáo dục Phạm Quỳnh chủ tọa. Ngài đã có mấy lời mào đầu rất có ý vị. ^[a]

Nguồn:

Sông Hương, Huế, s. 24 (16 Janvier 1936), tr. 6.

Chú thích

^[a] Bài đưa tin này không ký tên, tức là tác quyền thuộc tòa soạn, có thể do chủ bút Phan Khôi viết.